Modal Selfie van Zorro helpt burgers stap te zetten naar duurzamere mobiliteit
Bron: Persbericht Zorro
Met de ‘Modal Selfie’ kunnen burgers zelf de stap zetten naar meer duurzame verplaatsingen. Deze online tool werd ontworpen door het burgerplatform Zorro, een initiatief van de burgerbeweging Ringland dat de steun geniet van de Vlaamse overheid. Naast die tool presenteert Zorro vandaag aan de Vervoerregio Antwerpen ook zijn rapport met ettelijke concrete voorstellen voor de modal shift in de Antwerpse zuidoostrand. Die voorstellen versterken het aandeel en de kwaliteit van het openbaar vervoer en het fietsen. Ze gaan daarbij verder dan het Routeplan 2030. Ringland doet een dringende oproep aan de overheid om dit burgerproject voort te zetten zodat de modal shift kan slagen.
2021 kan het jaar van het autominderen worden. Als het virus eindelijk wijkt voor de vaccins en het sociale leven weer helemaal openbloeit, dan komt het erop aan om de juiste stappen te zetten. Vanaf nu moet het duurzamer, robuuster, nabijer.
De Modal Selfie, een online tool voor elke burger
Zorro zet daarom in op autominderen. Elke verplaatsing is een bewuste keuze. Met de online tool Modal Selfie kan je nadenken over je eigen verplaatsingsgedrag – de persoonlijke modal split. Van daaruit kan je kiezen welke verplaatsingen je voortaan duurzamer wil proberen te maken. Daarbij biedt Zorro oplossingen, informatie en ondersteuning op www.modalselfie.be. (p. 16-23)
Spinnenwebmodel voor frequent openbaar vervoer
Voor het openbaar vervoer moet het aandeel in het totaal van de verplaatsingen in tien jaar tijd verdubbelen. Dat kan enkel mits het aanbod drastisch hertekend en uitgebreid wordt zodat het frequenter, sneller en kwaliteitsvoller wordt. Het netwerk moet van een zigzagmodel hervormd worden tot een spinnenwebmodel met hoge frequentie, goede dwarsverbindingen en een echte integratie van (voorstads)trein, tram, bus en deelmobiliteit. Voor de nieuwe hoofdassen gaat de voorkeur naar het comfort en de frequentie van een spoor- of sneltramverbinding.
Een kleine greep uit de vele concrete voorstellen (p. 25-34):
- Zorro pleit voor tramlijnen op de radiale assen. Oostwaarts is dat een sneltram langs de E34/E313 tot aan de afrit en park-and-ride (P&R) in Massenhoven, aangevuld door een tram met dezelfde terminus langs Silsburg over Wommelgem, Ranst en Broechem.
- Twee nieuwe tramlijnen vanuit Kontich over de Boniverlei en de Prins Boudewijnlaan in Edegem zorgen ervoor dat er zowel vanuit Mortsel als vanuit de P&R in Kontich elke 5 minuten een tram vertrekt. Aan het UZA vertrekt een tram die ook Wilrijk Bist bedient.
- Het spinnenweb is maar compleet met concentrische verbindingen rond de stad. Zorro stelt o.a. een bus voor van Wijnegem Shopping Center over Wijnegem, Wommelgem, Vremde, Boechout, Hove, Edegem en Aartselaar naar Hemiksem.
Casestudy: toegankelijkheid van trams
De haltes en mobiliteitsknopen moeten, zoals ook het Routeplan 2030 stelt, toegankelijk zijn voor iedereen, ook de minst mobiele gebruikers. In een casestudy van de tramlijnen 4, 8, 9 en 24 lijstte Zorro niet minder dan 12 problemen op, gaande van obstakels op de perrons, de lage kwaliteit van de wachtaccommodatie en de beperkte, slecht leesbare of niet altijd accurate informatie, tot weinig of geen liften in de premetrostations. Om de toegankelijkheid en daarmee de bruikbaarheid en de efficiëntie van het openbaar vervoer te verbeteren, zijn nog forse inspanningen nodig. (p. 34-41)
Casestudy: doorstroming van tram 15
Een andere casestudy focuste op de doorstroming van ‘snel’-tram 15. Een gebrekkige verkeerslichtenregeling, kapotte wissels, afbuigers die geen voorrang verlenen, gevaarlijke of verwarrende oversteekplaatsen enzovoort leiden zelfs voor een tram in eigen bedding tot aanzienlijk tijdverlies. (p. 41-46)
Fietsnetwerk
De fietsinfrastructuur verdient een echte kwaliteitssprong: hoofdroutes met voldoende breedte en wegdekcomfort waar je vlot kan doorrijden met beperkte wachttijden en ongelijkgrondse kruisingen waar nodig. Zorro pleit er onder meer voor om de grote fietsassen door de zuidoostrand aan te vullen met goede dwarsverbindingen:
- een fietspad met A-net-kwaliteit langs de R11
- een zuidoostrand-fietsroute tussen de dorpskernen van Edegem - Hove - Boechout - Vremde - Wommelgem - Wijnegem
- een fietssnelweg Hemiksem - Lier.
Daarvoor doet Zorro nog meer gedurfde maar doordachte voorstellen, zoals de knoop E19-R11 veel compacter maken.
Zo komt ruimte vrij voor een flinke groene buffer en nieuwe fietsverbindingen.
Bij een vlotte zuidoostrand-fietsroute horen ook verkeersluwe dorpskernen. Op de steenwegen tussen de dorpen moeten de laatste moordstrookjes vervangen worden door echte fietspaden.
Zorro nodigt de besturen van deze gemeenten uit voor een fietstocht langs de zuidoostrand-fietsroute, om het traject samen te bekijken. (p. 47-66)
De knoop E19-R11 in Wilrijk kan veel compacter.
Fietsparkings
De stilstaande fiets verdient een droge en veilige plek om te overnachten, niet op de stoep. Laten we de ruimte herverdelen. Aan elke bestemming hoort een comfortabele fietsparking met ruimte voor verschillende soorten fietsen. Extra aandacht hoort te gaan naar fietsparkeren in winkelstraten, bij haltes van openbaar vervoer, in Antwerpen-centrum en bij evenementen. (p. 67-75)
15 minutenstad
Wijken kunnen echte autoluwe buurten worden waar het heerlijk wonen, wandelen en fietsen is, waar kinderen vanaf acht jaar zelfstandig kunnen bewegen en alle voorzieningen nabij zijn. Zorro geeft een recept om het concept van de 15 minutenstad, mix-wijken of mobiliteitskamers toe te passen in de woonwijken van de zuidoostrand. (p. 77-83)
Zorro organiseert voor de gemeentebesturen een bezoek aan de mobiliteitskamers van Turnhout om te ervaren hoe het concept toegepast kan worden.
Werkbaar model van burgerparticipatie voor de modal shift
Het burgerplatform Zorro, wat staat voor ZuidOostRand Route-Overleg, is in het voorjaar van 2020 opgericht als pilootproject voor duurzame mobiliteit in de Antwerpse zuidoostrand (Mortsel, Edegem, Hove, Boechout, Kontich, Lint, Borsbeek en Wommelgem). Het is een initiatief van de burgerbeweging Ringland, die niet alleen ijvert voor de overkapping van de Antwerpse Ring maar ook voor de modal shift naar duurzamer verkeer en burgerparticipatie als onontbeerlijke voorwaarden daartoe. Zorro genoot het afgelopen jaar de steun van het Vlaams Gewest en had als opdracht: ‘Sensibilisering burgers Vervoerregio Antwerpen’.
Is het de overheid menens met de modal shift, dan verdient dit pilootproject niet alleen een voortzetting in de zuidoostrand, maar ook een uitbreiding naar de overige subregio’s van de Vervoerregio Antwerpen en naar de andere vervoerregio’s.