Ringland werkt met steun van burgers aan beter en goedkoper Oosterweel-ontwerp

Samengevat

Algemeen

1. Dankzij het initiatief van Ringland boekt het dossier van de overkapping vooruitgang, al blijft er nog veel werk aan de winkel.
2. Burgers financierden twee bijkomende studies al met circa 33.000 euro. De crowdfunding loopt nog voort tot half april.
3. Ringland pleit ervoor snel werk te maken van het ontwerp van de hele ondergrond.
4. Burgerbewegingen blijven essentieel om druk uit te oefenen.

Over de Oosterweelverbinding

1. Ringland blijft zeer bezorgd over het ontwerp van trechtering in de MER-procedure.
2. Ondertussen ontwerpen onze experts een compacte overkapbare Oosterweelknoop, die de graansilo’s én het Noordkasteel redt én wellicht een half miljard euro goedkoper is.
3. De ontwerpers maken ook werk van een veilige aansluiting aan de Groenendaallaan, eenvoudige kanaaltunnels en een veilige aansluiting aan het Sportpaleis, zonder Hollandse knoop.
4. Ringland blijft ervan overtuigd dat het gescheiden verkeer de basisoplossing biedt voor veilig en vlot verkeer.

• Bekijk hier de powerpointpresentatie.

Eerste resultaten studie 1 naar Oosterweel-light

In het Toekomstverbond dat de burgerbewegingen ondertekenden met de Vlaamse overheid is overeengekomen dat Oosterweel-light een stedelijke ringweg met verminderde capaciteit zou worden. Dat vergt een aanpassing van de Oosterweelknoop en de aansluiting van de Oosterweelverbinding op de stedelijke ringweg. Ringland gaf het studiebureau Stramien en ir Luc Van Remortel, destijds betrokken bij de aanleg van de huidige Ring, de opdracht het oorspronkelijke BAM-ontwerp te optimaliseren.   

De ontwerpers stonden voor volgende uitdagingen:

1a. De Oosterweelknoop compact houden, met respect voor de omgeving (een vereiste voor elk GRUP). Concreet: hoe het Noordkasteel en de historische graansilo’s vrijwaren?  
1b. De Oosterweelknoop overkapbaar maken.
2. Via een eenvoudige en veilige noordelijke kanaaltunnel een vlotte aansluiting realiseren naar het noorden.
3. Ter hoogte van de Groenendaallaan een vlotte verkeersstroom realiseren, plus een conflictvrije omgeving voor fietsers, voetgangers en openbaar vervoer.
4. Ter hoogte van het Sportpaleis een veilige aansluiting realiseren van de stedelijke Ring naar de kanaaltunnels en de noordelijke Ring.

Het nieuwe ontwerp in opmaak komt tegemoet aan al die vereisten.

 

1.1 Compacter en overkapbaar ontwerp Oosterweelknoop

In het oorspronkelijke ontwerp (hieronder illustratie 1) gaan de Scheldetunnel en vooral de gestapelde tunnels onder het Albertkanaal erg diep. Dat maakt het op-en-afrittencomplex ter hoogte van het Noordkasteel (Oosterweelknoop) erg complex. Het verkeer moet er immers van niveau -2 naar 0, waardoor lange op- en afritten noodzakelijk zijn. Voorts moet het verkeer dat uit de Scheldetunnel komt (2x3 rijstroken), in het BAM-ontwerp binnen 20 sec kiezen tussen drie opties. Dat creëert onveiligheid.

Het Ringland-voorstel (illustratie 2) vertrekt van een veel eenvoudiger concept: de tunnels blijven op -2 en de uitwisseling van verkeer gebeurt op een verzonken rotonde op niveau -1. Van daar gaat het eenvoudig naar het maaiveld. De hellingen van de op- en afritten worden daardoor veel korter.

 

 

Voordelen Ringland-ontwerp

- De Oosterweelknoop is geheel overkapbaar, de simpele op- en afritten maken veiliger en vlotter verkeer mogelijk.
- Het project wordt goedkoper, want de constructie is eenvoudiger.
- Daardoor wordt de uitvoeringstermijn ook korter en kan het geheel sneller klaar zijn.
- De impact op de omgeving blijft beperkt. Concreet betekent dat dat het Noordkasteel gered kan worden en dat de historische graansilo’s niet gesloopt hoeven te worden.

De sloopvergunning voor die SAMGA-silo’s, in de zomer van 2016 toegekend aan de BAM, is onlangs overigens definitief vernietigd na een procedure aangespannen door Ademloos, stRaten-generaal en Peter Vermeulen (Ringland).

 

1.2. Veilige Groenendaallaan

 

Voor het knooppunt van de Groenendaallaan wordt in het voorstel van Ringland hetzelfde principe toegepast als bij de Oosterweelknoop. Terwijl het doorgaande verkeer op -2 blijft rijden, ligt het op-en-afrittencomplex op -1.

Eenvoudige hellingen richting Noorderlaan of Merksem maken dit complex vlot bereikbaar. Daardoor ontstaat bovengronds op het maaiveld een conflictvrije (stations)omgeving voor voetgangers, fietsers en openbaar vervoer.

Dat systeem biedt ook mogelijkheden voor een betere ecoverbinding.

 

 

1.3. Eenvoudigere en veiligere kanaaltunnels
en aansluiting naar het noorden

Voor de kanaaltunnels (langs en onder het Albertkanaal, tussen het Asia- en het Straatsburgdok) voorziet het BAM-ontwerp in gestapelde kokers van 2x2 rijstroken + pechstrook.

Het Ringland-ontwerp versmalt die kokers naar respectievelijk 2 rijstroken (zuidelijke tunnels), of 1 rijstrook met calamiteitenstrook (noordelijke aftakking), overeenkomstig de eisen voor een stedelijke ringweg. Daardoor kunnen de kokers onder het kanaal ook naast elkaar gelegd worden.

Ringland trekt het systeem van het gescheiden verkeer consequent door op de hele Oosterweelverbinding (doorgaand en stadsregionaal verkeer in aparte tunnels, zoals op de toekomstige zuidelijk ring). Daardoor kunnen de weefbewegingen over langere afstand gespreid worden, wat het verkeer veiliger maakt, zeker met een verlaagde snelheid (70 km/u, snelheidslimiet voor een stedelijke ringweg).

 

1.4. Veilige aansluiting kanaaltunnels op stedelijke ring
ter hoogte van Sportpaleis - géén Hollandse knoop

 

 

Ringland trekt het systeem van het gescheiden verkeer ook door aan het Sportpaleis. De op- en afritten sluiten enkel aan op de tunnels voor stadsregionaal verkeer. De Hollandse knoop is niet meer nodig.

Hetzelfde aantal rijstroken (bij BAM 7 rijstroken) wordt verdeeld over 2 kokers (2+3, + telkens een strook voor in- en uitrit). Dat leidt tot minder weefbewegingen en minder files. Bij calamiteiten in één koker blijft de andere in gebruik. Het ontwerp is daardoor veel veiliger. Het ontwerp is ook technisch eenvoudiger, want het gaat niet dubbeldeks en dus minder diep onder het Albertkanaal door.

Kers op de taart: dit hele systeem is beter overkapbaar, want de kokers zijn smaller. Het is ook goedkoper en beter faseerbaar.

 

1.5. Opnieuw pleidooi voor gescheiden verkeer

Uit deze studie blijkt andermaal dat gescheiden verkeer (aparte kokers voor stadsregionaal verkeer en voor doorgaand verkeer) veiliger, goedkoper en beter overkapbaar is.

In het Toekomstverbond was sprake van gescheiden verkeer op het oostelijke deel van de Ring, in afwachting van beslissingen over de Oosterweelverbinding en de spaghettiknoop op het Zuid. Ringland pleit radicaal voor het maximaal doorvoeren van het gescheiden verkeer: van aan de Kennedytunnel tot aan de Luchtbal. Dat komt zowel de leefbaarheid als de mobiliteit en de stadsontwikkeling ten goede.

Peter Vermeulen: ‘Ontwerp eerst de ondergrond in functie van de overkapping. Ontwerp dan de overkapping op basis van alle waardevolle elementen van de ontwerpteams.’

1.6. Voordelen in cijfers

1.7. Hoe verder?

Binnen de werkbank Oosterweel-light legde Ringland deze eerste studieresultaten al voor aan de bevoegde partners (BAM, ANTEA, ARUP, enz.). De gesprekken met de ingenieurs van BAM verlopen constructief. Er heerst bij de burgerbewegingen gematigd optimisme: het Noordkasteel en de graansilo’s lijken definitief gered, maar de aansluiting op de Ring staat nog niet op punt. Tegelijk maken de burgerbewegingen zich blijvend zorgen over de voorstellen inzake trechtering in de MER-procedure. De BAM blijft voorts gewoon voortwerken aan de bouwaanvraag voor de Oosterweel- heavy… en dat is niet in de geest van het Toekomstverbond.

2. Studie 2: volledige overkapping zonder gaten

Doordat de huidige Antwerpse Ring als schakel in het Europese TEN-T-wegennet de route is voor explosief ADR-transport, zijn er gaten in de overkapping gepland om tegemoet te komen aan de veiligheidsvereisten. Daarnaast schuift de BAM de brandveiligheid naar voren als argument om geen volledige overkapping uit te tekenen.

Ringland zoekt, met financiële steun van de burgers, naar alternatieve oplossingen. In opdracht van Ringland gaat het studiebureau Traject enerzijds na welke alternatieve trajecten voor dit transport mogelijk zijn. Anderzijds zoekt het bureau uit hoe men in het buitenland bij de bouw van tunnels omgaat met ADR-transport.

Ringland gelooft ook op dit vlak in een constructieve oplossing.

De voorlopige resultaten van de studie wijzen in de richting van gescheiden verkeer, het logischer toepassen van de 10-seconderegel, het vermijden van (gevaarlijke) overgangen licht-donker-licht-donker, het bouwen van kokers voor 4+3 rijvakken in plaats van 7, en het vermijden van gestapelde tunnels, ook omwille van de kostprijs.

Voor het ADR-transport en het TEN-T-netwerk lijken alternatieve routes en modi (spoor en water) al een groot deel van het probleem weg te kunnen nemen.

Voor de afvoer van rook bij brand wordt onder meer onderzocht wat dwarsventilatie kan betekenen (in vergelijking met langsventilatie).

3. Crowdfunding nog tot 15 april 2018

 

 

Ringland heeft alle begrip voor de onrust bij zijn achterban over het lot van het Noordkasteel, het veilig verkeer en de gaten in de Ring. Die onrust vertaalt zich in de grote steun voor de lopende crowdfunding.

Die bracht sinds half februari al bijna 33.000 euro op. Het doel blijft 40.000 euro. Ringland mobiliseerde via zijn nieuwsbrief en Facebook. Daarnaast busten 60 vrijwilligers 70.000 flyers in de wijken die het meest baat zullen hebben bij de Oosterweel-light en een overkapping zónder gaten.

Doneren kan nog tot 15 april 2018 via de rekening van de Koning Boudewijnstichting
(rek.nr. BE10 0000 0000 0404 met vermelding van de code ***017/1590/00007***).
Giften vanaf 40 euro zijn fiscaal aftrekbaar.

Ringland doet er alles aan om die middelen zo goed mogelijk in te zetten en toe te werken naar zo goed mogelijke en snelle resultaten.