Wordt Oosterweel in het kader van de PFOS-affaire niet beter stopgezet?

De werf van bouwheer Lantis op de linkeroever situeert zich in de vervuilde grond van het chemisch bedrijf 3M. Daarom gingen n.a.v. de PFOS-affaire in mei 2021 stemmen op om de werken aan de Oosterweelverbinding stop te zetten.

De burgerbewegingen legden ten aanzien van de betrokken actoren (Lantis, OVAM, de Vlaamse regering en 3M) zes bekommernissen op tafel, maar ze gingen niet mee in die eis tot stopzetting van de werken. De redenen die ze aanhalen vallen goed samen onder wat professor Karl Vrancken (VITO), de opdrachthouder aangesteld door de Vlaamse regering, het ‘nadenken over de gevolgen van niet-actie’ noemde.

De burgerbewegingen legden als reactie zes bekommernissen op tafel, maar gingen niet mee in die eis tot stopzetting. De redenen die ze aanhalen vallen goed samen onder wat professor Karl Vrancken (VITO), de opdrachthouder aangesteld door de Vlaamse regering, het ‘nadenken over de gevolgen van niet-actie’ noemde.

• Sanering van de vervuilde grond

De sanering en stockering van de met PFOS vervuilde grond op de Oosterweelwerf is relevant voor de omgeving. Verdere verspreiding van de vervuiling moet voorkomen worden. De miljardenmachine van de Oosterweelwerf maakt de aanpak van de historische vervuiling in dat deel van het gebied net mogelijk. Want als Lantis het nu niet doet, wie dan wel op korte termijn? 

De voortzetting van de Oosterweelwerken hypothekeert ook op geen enkele manier de aanpak van PFOS-vervuiling buiten de werf, bij 3M en in Zwijndrecht. Het vormt er in zekere zin een voorafname op.

• Het Toekomstverbond: een pakket leefbaarheidsmaatregelen 

De verdere uitrol van de diverse projecten van het Toekomstverbond (o.a. fietspaden, groenvoorziening, geluidsbermen, overkappingen, warmtenetwerk, waterbeheersing, stadsontwikkeling) kan significante vertraging oplopen wanneer de Oosterweelwerf wordt stilgelegd. Gelet op de complexiteit van de werken kan die vertraging heel wat langer uitvallen dan de loutere termijn van de stillegging. Zo zou een maand stilstand vandaag leiden tot acht maanden vertraging in 2024, alleen al voor de aanvoer van de tunnelelementen. Die is immers seizoensgebonden. Daardoor zou ook een deel van de ‘leefbaarheidswinsten’ achteruitgeschoven worden.

• Beter geld voor sanering dan voor schadeclaims

De werf effectief stilleggen voor een periode van zes maanden bv. kost alleen al aan te vergoeden aannemerskosten 70 miljoen euro. De vraag rijst of je die miljoenen niet beter besteedt aan sanering en andere maatregelen die de leefbaarheid en de gezondheid ten goede komen.

De burgerbeweging pleiten er bij de partners van het Toekomstverbond voor om een werkbank Vervuiling op te zetten en de aandacht voor het probleem ook te integreren in alle andere werkzaamheden. (30.6.2021)

Lees ook Hoe reageren de burgerbewegingen op de PFOS-affaire?
Lees ook Is de Oosterweelverbinding wel nodig?
Lees ook opiniebijdrage van Dirk Lauwers in De Standaard.