Blog

Lief over Ringpark Het Schijn

zaterdag 27 november 2021

Lief Luypaers aan het werk op de Ringland Zomerbar.

De ontwerpteams van De Grote Verbinding zijn klaar met hun voorstellen voor de noordelijke Ringparken Noordkasteel, Groenendaal, Lobroekdok en Het Schijn. In december stellen ze ze voor aan de raadsleden van de stad en de betrokken districten, waarna die hun advies formuleren. Vrijwilligers van de burgerbewegingen namen deel aan de werkbanken van de ontwerpteams. Ringland-antenne Lief Luypaers blikt terug op anderhalf jaar intensief overleg over Ringpark Het Schijn.

Al vanaf het prille begin pleitte Ringland voor een ruime betrokkenheid van burgers bij wat het grootste infrastructuurproject in ons land wordt. Dat werd in 2017 geformaliseerd met het Toekomstverbond. Sindsdien neemt de burgerbeweging expliciet deel aan de vormgeving van het toekomstige land op en rond de Antwerpse Ring. Onze experts van de Ringland Academie bestuderen mee de technische concepten en nemen samen met buurtbewoners deel aan de werkbanken van De Grote Verbinding. Zo kregen en krijgen ook de ringparken (de eerste leefbaarheidsprojecten in afwachting van de volledige overkapping) stilaan vorm. 

Ontwerp Ringpark Het Schijn. (© Ontwerpteam Ringpark Het Schijn)

Ontwerp Ringpark Het Schijn. (© Ontwerpteam Ringpark Het Schijn)

Samen met de andere Ringland-‘antennes’ José, Katelijne, Koen, Luc en Wouter bekeek ik ongeveer maandelijks de voorstellen van het ontwerpteam voor Ringpark Het Schijn. In eerste instantie werden hun plannen besproken in de werkbank waar naast Ringlanders ook nog tal van andere betrokken partners aanwezig waren: vertegenwoordigers van de stad Antwerpen en het district Deurne, het stedelijk vastgoedbedrijf AG Vespa, Lantis, het Agentschap Wegen en Verkeer, andere burgerorganisaties zoals stRaten-generaal, ’t Schijnverbond, Natuurpunt enz. Daarnaast organiseerde het ontwerpteam uitwisselingsmomenten met een waaier aan werkvormen. Er was ook overleg met buurtbewoners in zogenaamde werkateliers.

Fietstocht

Meestal verliep het contact door de coronamaatregelen digitaal, maar af en toe konden we toch op een veilige manier fysiek samenkomen. Zo werd een werkatelier gehouden in Bar Rix en organiseerde het team een fietstocht door het toekomstige Ringpark. Die deden we ook nog eens over met onze Ringland-antennes (foto). Ten slotte schreven José, Katelijne, Koen, Luc, Wouter en ik een feedbacknota voor het ontwerpteam.

Het finale ontwerp voor Ringpark Het Schijn wordt binnenkort, samen met dat voor de ringparken Lobroekdok, Groenendaal en Noordkasteel, voorgesteld op de ‘klankbordgroep’ (een breed overlegplatform binnen De Grote Verbinding). Ook de gemeenteraadsleden van de stad Antwerpen en de districtsraadsleden van Borgerhout, Deurne, Merksem en Ekeren krijgen een presentatie tijdens een gemeenschappelijke raadscommissie. Ringland organiseert voor hen ook nog een infoavond. Zo kunnen de raadsleden begin volgend jaar een gefundeerd advies uitbrengen.


Ruggengraat van het park

De aftrap voor het ontwerpproces voor Ringpark Het Schijn vormde de verplaatsing van de verbindingsweg tussen de Schijnpoortweg aan het Sportpaleis (zie beeld) en het nieuwe op- en afrittencomplex van de oostelijke buitenkant naar de westelijke binnenkant van de Ring. Dat idee werd gelanceerd door Ringland, verder uitgewerkt in scrumsessies en eind 2019 goedgekeurd. Die ingreep zorgt ervoor dat er meer ruimte beschikbaar komt voor het toekomstige park. Een heel belangrijke doorbraak dus.

Daarna ontstond al snel het idee om het Schijn opnieuw open te leggen. Het Schijn is een bijrivier van de Schelde. De twee komen samen ter hoogte van Schijnpoort aan de Antwerpse Ring. Helaas is Het Schijn vandaag nog nauwelijks zichtbaar in het landschap. Het ontwerpteam zag het Ringpark van bij de start als de uitgelezen kans om van de meanderende waterloop de ruggengraat van het park te maken. Dat uitgangspunt werd gaandeweg steeds meer gefinetuned.

Ontwerp van de knoop aan het Schijn.

Ontwerp van de knoop aan het Schijn, met verplaatsing van de verbindingsweg.

Het opengewerkte Schijn is bovendien een opportuniteit om te focussen op een sterke ecologische benadering. Zo is er bijzondere aandacht voor de waterhuishouding van het park en de stad, en voor de fauna en de flora die in en rond de rivier kunnen ontwikkelen. Mijn collega’s en ik waren niet zo thuis in die biologische thema’s, maar werden wel enthousiast over het vooruitzicht om tal van dieren- en plantensoorten te kunnen ontdekken in het nieuwe park.

Waakzaam

Onze groep richtte zich vooral op de ontwerpvraagstukken waar we ons meer vertrouwd mee voelden, zoals de zoektocht naar het optimale tracé van de fietshelling die de lager gelegen delen van het park parallel aan de Lakborslei moet verbinden met de kap ter hoogte van Hof Ter Lo.

Door het hele proces heen bleven we ook waakzaam tegenover gevoelige ingrepen. We uitten bijvoorbeeld onze bezorgdheid over de sociale impact van de (vrijwillige) verkoop van de woningen aan de Ten Eekhovelei die plaats moeten maken voor het park. Maar we sprongen evenzeer mee op de kar wanneer we een idee gunstig gezind waren, zoals het voorstel om parallel aan de Ten Eekhovelei een aantal nieuwe woningen te ontwerpen met een parkadres.

We bleven – en blijven – bovendien ook onze aandacht richten op het ontwerp van de Schijnpoortweg. Die valt weliswaar buiten de ontwerpopdrachten voor de parken, maar hij blijft voorlopig wel een onmiskenbare breuklijn tussen de ringparken Lobroekdok en Het Schijn. 

Volledige overkapping

Last but not least zijn we tijdens elke werkbank en elk werkatelier steevast blijven hameren op een volledige overkapping. Ook dat is een stokpaardje dat we niet willen en kunnen loslaten. Het is immers onlosmakelijk verbonden met het welslagen van het volledige project dat moet zorgen voor een fijne, gezonde en mobiele stad.

Ons engagement voor Ringpark Het Schijn stopt hier deels. Via de andere werkbanken blijven de betrokken partners, en dus ook Ringland, wel sterk betrokken bij het verdere verloop van het ontwerpproces. En hoewel mijn collega-antennes en ik er nu op een minder frequente en formele basis mee bezig zullen zijn, zullen we de verdere vormgeving van het park en het ‘land’ boven op en rond de Ring sowieso blijven opvolgen.
 

Lief Luypaers draait al enige tijd mee als vrijwilligster van Ringland. Ze is onder meer lid van het kernteam en de werkgroep communicatie. Samen met Ringland-antennes Katelijne De Vis, José Kennes, Luc Vanmaele, Koen Vande Sompele en Wouter De Ryck nam ze het voorbije anderhalf jaar deel aan de werkbank Het Schijn.
Wil je je ook engageren in onze burgerbeweging? Mail info@ringland.be.

Terug naar alle blogartikels